Bekaroğlu: Yaş çay fiyatı en az 9 TL olması gerekiyordu
CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Bekaroğlu, gerçek enflasyon oranına göre yaş çay taban fiyatının en az 9 TL olması gerektiğini söyledi.
2022 yılı yaş çay fiyatının yüzde 73,16 artışla 6 lira 70 kuruş ve destekleme priminin de 30 kuruş olarak belirlendiğini hatırlatan CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, "TÜİK’in enflasyon hesabına göre iyi fiyat olduğu düşünülse de gerçek enflasyon rakamları TÜİK’in açıkladığının çok üzerindedir. Girdi maliyetleri, özellikle gübre fiyatlarındaki yüzde 300’lük artış ve ayrıca geçen yıl verilen fiyatın düşüklüğü dikkate alındığında 2022 yılı yaş çay fiyatının en az 9 TL olması gerekiyordu." dedi.
Asıl sorun fırsatçı özel sektör firmaları
Üreticiyi mağdur eden asıl sorunun özel sektörün alım fiyatı olduğunu söyleyen Bekaroğlu, "Çaykur’un alım fiyatı önemlidir ama çaydaki temel problem, hasat edilen çayın bekletmeksizin fabrikalarda işlenme zorunluluğu olması ve bu zorunlu halin fırsatçı özel sektör işletmeleri tarafından kötüye kullanılmasıdır. Sayın Cumhurbaşkanı’nın açıkladığı fiyat, ÇAYKUR’un alım fiyatıdır. Yaş çay alımında taban fiyat uygulanması için verdiğimiz Kanun teklifi, kendi partisinin ve ortağı olan partinin milletvekillerince reddedilmişti. Eğer, verdiğimiz Kanun teklifini kendi milletvekilleri onaylasaydı, dün açıklanan fiyat yaş çay taban fiyatı olacaktı ve özel çay şirketleri de yaş çayı üreticiden bu fiyattan satın alacaktı." dedi.
Çaykur kapasitesinin artırmalı
Doğu Karadeniz’de üretilen yaklaşık 1 milyon 500 bin ton yaş çayın yüzde 50-55’inin ÇAYKUR tarafından alındığını ve Cumhurbaşkanı’nın açıkladığı fiyatın bu kısımla ilgili olduğunu söyleyen Bekaroğlu, "Yaş çayın diğer yarısını özel firmalar satın almakta ve çay üreticisinin mağduriyeti bu noktada ortaya çıkmaktadır. ÇAYKUR yıllarca yeni fabrika kurmadığı için kapasitesi düşük kalmıştır. ÇAYKUR’da kapasite doygunluğuna ulaşıldığı zaman fabrikalarda oluşan izdiham nedeniyle kontenjan uygulamasına geçilmekte, müstahsilden aldığı yaş çay miktarı dekar başına 30 kg’dan başlayarak 10 kg’a kadar düşürülmektedir. İşte bu noktada devreye giren özel şirketler fırsatçılık yaparak üreticiden yaş çayı ÇAYKUR’un alım fiyatının çok altında fiyata almakta, ödemeleri zamana yaymakta yahut para yerine kuru çay vermektedirler. Geçtiğimiz yıl 3,87 TL olan 1 kilo yaş çay, bu şirketlerce 2,50-2,70 TL’den alınmış ve bu şekilde çay üreticisinin 1 Milyar TL’si birkaç özel şirkete haksız şekilde aktarılmıştı. Sonuç olarak; ÇAYKUR kapasitesini artırmadığı için çay üreticisi özel firmalara mecbur bırakılıyor ve sözümona piyasa ekonomisi şartlarında alınterinin karşılığı olan para bu firmalara aktarılıyor. " dedi.
Üreticinin sömürülmesinin önlenmesi için çay alım fiyatının taban fiyat olması ve özel sektörün bu fiyatın altında çay almasının yasaklanması gerektiğini ifade eden Bekaroğlu, "ÇAYKUR yeni fabrikalar kurarak bölgede üretilen yaş çayın tamamını alabilecek kapasiteye ulaşmalıdır. O zaman özel sektör ÇAYKUR’un verdiği fiyatı, hatta bunun üstünü vermek zorunda kalır. Aksi taktirde şimdi olduğu gibi devlet fırsatçı özel sektörün milleti soymasının aracı olmaya devam eder." dedi.